De Slag van dag tot dag
Van 8 september tot en met 8 november 1944 duurde de Slag om de Schelde. Hieronder vindt u per dag enkele bijzonderheden genoemd. Die kunt u via de bijbehorende video - vervaardigd door Omroep Zeeland in het kader van de 70-jarige herdenking - bekijken.
Summary in English below.
Op 8 september 1944 werden in Terneuzen vijf medewerkers van Rijkswaterstaat begraven. Een paar dagen eerder hadden ze geprobeerd te voorkomen dat de Westsluis bij Terneuzen werd opgeblazen, maar ze werden door de Duitsers ontdekt.
|
9 september 1944 |
10 september 1944: De Duitse troepen zijn zich massaal aan het terugtrekken. Ze krijgen de opdracht om zoveel mogelijk waardevolle kunst mee te roven. Dit werd onder andere in Brugge gedaan
|
Na het bombardement op Breskens (11 september 1944), heerste er verslagenheid en chaos in het gebied. De puinhopen moesten worden opgeruimd en de lichamen geborgen. Rinus Leenhouts uit Sluis was een van de vrijwilligers die daarbij hielp.
|
De Sloedam was op 12 september 1944 de enige landverbinding met Walcheren en werd flink gebombardeerd door de geallieerden. Bij dat bombardement kwam de vader van Jan Grim om het leven.
|
De Canadese troepen beginnen op 13 september 1944 aan de aanval op het Leopoldkanaal. Een strategisch belangrijk punt, net over deZeeuws-Vlaamse grens. Het was een zware strijd waar de eerste stap werd gezet naar de bevrijding van Zeeland. |
Op 14 september 1944 na het bombardement op Breskens heerste er verslagenheid en chaos in het gebied. De puinhopen moesten worden opgeruimd en de lichamen geborgen. Rinus Leenhouts uit Sluis was een van de vrijwilligers die daarbij hielp.Hij vertelt over zijn ervaringen. |
In september 1944 gebruikten de Duitsers voor het eerste de v2 raket.Er werd op 15 september 1944 een installatie opgebouwd bij Serooskerke. Jos Jasperse zag het gebeuren en waagde haar leven.
|
Op 16 september 1944 begon de bevrijding van Axel. Dat ging niet zonder slag of stoot en duurde ongeveer drie dagen. Ko den Exter heeft nog levendige herinneringen aan die dagen
|
Biggekerke is tijdens de oorlog zwaar getroffen. Op de avond van 17 september 1944 vielen bij een bombardement 45 doden in het dorp. Mevrouw Van der Woude woonde toen op een boerderij buiten het dorp. |
De geallieerde troepen gebruikten zweefvliegen om richting de Slag bij Arnhem te komen. De vliegroute liep over Schouwen-Duiveland. Op 18 september 1944 liep dat voor een van de vliegtuigen slecht af. |
19 september 1944: Tussen alle verschrikkingen ontstonden er ook mooie dingen. Zoals na de bevrijding in Axel toen een Poolse soldaat verliefd werd op een Axelse schone.
|
20 september 1944: 13 doden en vele gewonden vielen er op deze dag in Othene, net buiten Terneuzen. Er werden mensen beschoten op de dijk omdat de Engelsen dachten dat ze Duitsers waren. |
Op 21 september 1944 werd Hoek bevrijd. De 85-jarige Jan Platteeuw heeft dat als tiener bewust meegemaakt. Hem is vooral bij gebleven dat het stil en rustig was en dat de lokale dames met de bevrijders dansten. |
22 september 1944: De dagen na het bombardement van Biggekerke zijn zwaar voor het dorp. De 45 doden moeten begraven worden.
|
23 september 1944: De eerste weken stonden in het teken van de terugtrekking van het 15e Duitse leger. Dat betekende een massale overzetting over de Westerschelde.
|
24 september 1944: Liberator B-24 vliegtuigen werden tijdens de bevrijding gebruikt door de geallieerden om brandstof te vervoeren. Op deze dag in 1944 stortte er een neer in Vlissingen.
|
25 september 1944: De Duitse troepen in Zeeland worden eind september steeds nerveuzer. Om de wateren in handen te houden leggen ze op veel plaatsen mijnen.
|
26 september 1944: De Willem Ruys werd na de Tweede Wereldoorlog een legendarisch schip. Tijdens de oorlog lag het op scheepswerf De Schelde in Vlissingen.
|
27 september 1944 |
28 september 1944: Pieter de Winde uit Breskens was in de Tweede Wereldoorlog actief in het verzet. Hij volbracht een heldhaftige zwemtocht die belangrijk bleek voor Zeeuws-Vlaanderen.
|
Op 29 en 30 september 1944 worden er luchtaanvallen op Oostburg uitgevoerd. Twee burgers en elf Wehrmachtsoldaten komen om. De meeste aanvallen zijn gericht op de Duitse geschutsopstellingen buiten de bebouwde kom. |
30 september 1944:de Poolse troepen in Terneuzen en omgeving worden vervangen door Canadezen. Bij die Canadezen zijn een paar bijzondere militairen aangesloten. Het zijn mariniers uit Suriname en de Antillen. Hun aanwezigheid in het leger werd niet door iedereen op prijs gesteld... |
Op 1 oktober trekken de geallieerden vanuit Antwerpen richting Bergen op Zoom. Ze komen steeds dichter bij Zeeland, maar dat gaat niet zonder slag of stoot.
|
2 oktober: De geallieerden probeerden mensen te waarschuwen voor naderende bombardementen. Dat deden ze langs de Walcherse kust door pamfletten uit te strooien. |
3 oktober: Een zwarte dag voor Westkapelle. 152 mensen komen om bij een bombardement. 44 van hen sterven in de molen van de familie Theune. |
4 oktober: Na de bombarde-menten op de Walcherse dijken begon het eiland langzaam vol te lopen met water. Zo ook in Grijpskerke. |
5 oktober: De mannelijke inwoners van Walcheren kregen op deze dag een oproep. Ze moesten allemaal helpen om nooddijken te bouwen tegen het water. |
6 oktober: Het westen van Zeeuws-Vlaanderen is het gebied van Zeeland dat misschien wel het meest heeft afgezien tijdens de oorlog. Daarom was voor hen vandaag een belangrijke dag |
7 oktober: De geallieerden blijven dijken bombarderen om Walcheren onder water te zetten. Vandaag krijgt de Nolledijk een paar treffers te verduren. |
Op 8 oktober worden twee verzetsmensen gedood tijdens een transport. Een van hen is een drogist uit Middelburg.
|
9 oktober: Het westen van Zeeuws-Vlaanderen lag deze dagen in 1944 zwaar onder vuur. De Duitsers moesten het van Hitler tot de laatste man verdedigen. |
10 oktober: Operatie Switchback is in volle gang. De Canadezen probeerden de Braakman bij Terneuzen over te steken door zware aanvallen uit te voeren op de omgeving van Biervliet en Hoofdplaat. |
11 oktober: Weer een gat in de dijken van Walcheren. De dijk bij Veere was aan de beurt om gebombardeerd te worden.
|
12 oktober: De meeste inwoners van Walcheren moesten na de inundatie vluchten. In eerste instantie kon dat naar bijvoorbeeld Aagtekerke. Tot dat daar ook het water kwam.
|
13 oktober staat bekend als Black Friday voor Canadese soldaten. Het Black Watch Bataljon kreeg bij Woensdrecht 53 doden te verwerken. Veel van hen liggen begraven op de militaire begraafplaats bij Bergen op Zoom. |
14 oktober: De Isabellasluis was een essentieel punt tijdens de bevrijding van Zeeuws-Vlaanderen. Het was de enige plaats waar de bevrijders over land van oost naar west konden in Zeeuws-Vlaanderen. |
15 oktober: Noord-Beveland was nog niet bevrijd. De Duitsers hadden Italiaanse krijgsgevan- genen ingezet om te werken op het eiland. En die klopten op een avond aan bij een boerderij. |
16 oktober:Eede ligt op de grens met België. Omdat het in de buurt lag van het zwaarbevochten Leopoldkanaal is bijna het hele dorp plat geschoten.
|
17 oktober:Op deze dag werd IJzendijke bevrijd. Een deel van het dorp was kapot geschoten tijdens de gevechten. Veel inwoners zaten daarom in een schuilkelder toen ze bevrijd werden. |
18 oktober:75 dagen lang is Vlissingen gebombardeerd. Een zware tijd voor de inwoners van de stad.
|
19 oktober:Ellewoutsdijk wordt vanuit Zeeuws-Vlaanderen zwaar onder vuur genomen. De geallieerden vernietigen een groot deel van het dorp.
|
Op 20 oktober 1944 was IJzendijke bevrijd.Deze dag vindt op de boerderij van de familie De Dobbelaere aan de Isabellaweg bij IJzendijke een catastrofale ontploffing plaats. Waarschijnlijk gaat het om een ontploffing van een tank met nitroglycerine, een uiterst explosieve brandstof. |
21 oktober:Overal in Zeeland waren tijdens de oorlog verzetsgroepen actief. Ze brachten illegale kranten rond, regelden onderduik-adressen en saboteerden de Duitse bezetters.
|
22 oktober: Op deze dag werd Breskens officieel bevrijd. In veel gebieden werd er feest gevierd na de bevrijding. Maar in deze regio niet. Hans Sakkers legt uit. |
23 oktober: Oostburg had het zwaar tijdens de Slag om de Schelde. Een groot deel van het stadje werd plat geschoten en veel mensen vluchtten weg. |
24 oktober: Op deze dag begonnen in de beschietingen op de Kreekrakdam. De geallieerden wilden naar Zuid-Beveland maar moesten daar zwaar voor vechten. |
25 oktober: Operatie Vitality 2. De aanval van de geallieerden vanuit Terneuzen op Baarland was bezig. Vanuit Zeeuws-Vlaanderen landen Buffaloos in Zuid-Beveland. |
26 oktober:Oostburg was eindelijk bevrijd. De laatste weken waren zwaar voor de bevolking. Veel mensen moesten vluchten of gingen de schuilkelder in. Bekijk de video |
27 oktober: De bevrijding van Zuid-Beveland is in volle gang. Op 27 oktober is Wemeldinge aan de beurt. Bekijk de video |
28 oktober:De bevrijders trekken verder. Na Wemeldinge worden Hansweert en Schore op 28 oktober bevrijd. Bekijk de video |
29 oktober:"Het regende soms granaten", vertelt Gerard van de Velde die in oktober 1944 Zuidzande uitvluchtte. "Aan een oorlog is niks goed." Bekijk de video |
30 oktober:Het grootste deel van Zuid-Beveland is bevrijd. De geallieerden trekken verder naar Noord-Beveland. |
31 oktober:36 uur lang werd de omgeving beschoten. Op deze dag begon het geallieerde offensief bij de Sloedam. |
1 november: Een belangrijke dag voor Vlissingen. De geallieerden stonden eindelijk in de stad en slaagden er in de Vlissingen te bevrijden. |
2 november: In het duin- gebied bij Dishoek en Valkenisse werd deze dagen zwaar gevochten.
|
3 november :Domburg werd bevrijd. Het landgoed Duinvliet zorgde in de laatste dagen voor de opvang van mensen uit het dorp.
|
4 november: De complete Sloedam was in geallieerde handen. Al ging dat gepaard met verliezen onder de lokale inwoners. Bekijk de video |
5 november: Arnemuiden was een Rode Kruis-dorp maar is toch zwaar beschoten. Ze werden bevrijd door de Schotten. Bekijk de video
|
6 november: Middelburg werd bevrijd.In afwachting van de geallieerden kropen veel mensen in de schuilkelder. Zo ook Anna de Kok.Voor haar was het een extra spannende tijd. Bekijk de video |
![]() |
7 november: Veere bevrijd. Vandaag wordt Veere vanuit zuid-oostelijke richting zonder al te veel strijd bevrijd.
|
In de noordelijke duinstreek wordt nog wel fel gevochten. Het lukt de geallieerden vandaag een batterij en enkele verdedigingswerken te veroveren. |
8 november: De Slag om de Schelde was voorbij. Het staakt het vuren werd ondertekend in Vrouwenpolder.
|
Battle of the Scheldt Estuary Timeline
27 Sep 1944 | Allied troops captured Helmond and Oss in the Netherlands. |
2 Oct 1944 | 2nd Canadian Infantry Division marched north from Antwerp, Belgium toward South Beveland, the Netherlands. |
5 Oct 1944 | The Germans lost 36 Linsen boats - small motorboats packed with explosives - attempting to disrupt traffic in the Scheldt estuary controlling the approach to the port of Antwerp, Belgium. On the same day, Canadian forces entered the Netherlands, capturing Kerkrade. |
6 Oct 1944 | Canadian 3rd Division assaulted the German pocket at Breskena, Belgium, south of the Scheldt Estuary. To the north, Allied troops captured Ossendrecht, the Netherlands. |
9 Oct 1944 | Canadian troops used amphibious vehicles to enter the Breskens Pocket in the Netherlands. |
18 Oct 1944 | Allied troops captured Venray, the Netherlands. |
21 Oct 1944 | Canadian troops captured Breskens, the Netherlands. |
27 Oct 1944 | Allied troops captured Den Bosch, Tilburg, and Bergen op Zoom in the Netherlands. |
29 Oct 1944 | Allied troops captured Breda, the Netherlands. |
30 Oct 1944 | Allied troops captured Tholen and Goes in the Netherlands. |
31 Oct 1944 | Canadian troops reached Walcheren, the Netherlands. |
1 Nov 1944 | Commandos and Royal Marines landed on Walcheren Island in the Netherlands to aid clearing German troops from Scheldt Estuary, capturing the towns of Vlissingen and Westkapelle. |
2 Nov 1944 | Canadian 2nd Division withdrew from its Walcheren, the Netherlands bridgehead. Nearby, Allied troops captured Wissenkerke and Zoutelande. |
6 Nov 1944 | The German garrison at Middelburg, the Netherlands surrendered to the Allies. |
8 Nov 1944 | Allied troops captured Veere and Koudekerke in the Netherlands. |
9 Nov 1944 | German troops on Walcheren Island, the Netherlands surrendered. Nearby, German troops withdrew from the Moerdijk bridgehead in the Netherlands across the Meuse River. |
28 Nov 1944 | Allies began to operate the port in Antwerp, Belgium. |
Bron:World War2 Database